De provincies Groningen en Drenthe kijken op een integrale manier naar mobiliteit. Dat betekent onder meer dat ze niet alleen investeren in de kwaliteit van het openbaar vervoer, maar ook in de combinatie van het ov en de auto. Diverse soorten hubs spelen daarin een belangrijke rol. Dat bleek tijdens een werkbezoek van de Mobiliteitsalliantie aan de regio Noordoost-Nederland.  

Al bijna 20 jaar werken de provincies Groningen en Drenthe en de gemeente Groningen samen in het OV-bureau Groningen Drenthe. Dit OV-bureau is verantwoordelijk voor de organisatie en verduurzaming van het ov-netwerk in de regio. Dat netwerk bestaat onder meer uit Bus Rapid Transit (BRT) bussen: de grote en snelle Q-liners en de ‘normale’ Q-link-bussen. Deze hoogwaardige ov-verbindingen worden zo goed mogelijk op elkaar afgestemd en gecombineerd met een basisnet van stads- en streeklijnen. Naast de ontwikkeling van de infrastructuur, investeert het OV-bureau ook in gedragsverandering. Speciale ov-ambassadeurs helpen mensen die er nog weinig ervaring mee hebben om te wennen aan het ov-systeem. Ook organiseert het OV-bureau regelmatig campagnes en ‘probeeracties’ om bijvoorbeeld het reizen met de bus te ervaren. 

Snel, verkeersveilig en duurzaam 

Hoewel bussen bij veel autoverkeer last kunnen hebben van filevorming, benut het OV-bureau ze als snelle verbindingsoptie. Dat gebeurt onder meer bij het ontwikkelen van nieuwe woongebieden waar al een bus in de buurt rijdt. Een mooie bushalte en stoep worden meteen meegenomen bij het ontwikkelen van een nieuwe woonwijk. Zo kunnen de eerste, nieuwe bewoners direct op een goedkope manier met ov reizen. De verduurzaming van bussen gaat intussen door. De helft van de bussen in de provincies rijdt al elektrisch, de andere helft gaat snel (binnen de huidige concessie) om. Aan het begin- en eindpunt van de lijnen worden de bussen opgeladen. In de toekomst is het misschien mogelijk om de laadvoorzieningen voor bussen te combineren met die van vrachtwagens. Ook rijden er in Groningen en Drenthe al bussen op waterstof.  

Gratis parkeerplekken  

Om mensen snel bij een van de ‘dikke’ (snelle) verbindingen te laten komen, spelen de 57 hubs in de regio een belangrijke rol. Deze hubs (waaronder de P+R’s) zijn er in allerlei soorten en maten en liggen voor alle inwoners van de provincies op maximaal 15 kilometer afstand. Voor mensen die niet zelfstandig een hub kunnen bereiken, is er een hub-taxi die ze kan ophalen en naar de hub kan brengen. Op de P+R’s stopt 10-12 keer per uur een bus. Het Universitair Medisch Centrum in Groningen is een ‘grootgebruiker’, door het beperkte aantal parkeerplekken bij het ziekenhuis en de goede verbindingen. Het gebruik van de in totaal 5.000 parkeerplekken op de P+R’s is gratis en vanuit de hub kunnen (maximaal vijf) mensen voor een bescheiden bedrag met het ov de stad in reizen. De auto is zo onderdeel van het ov-beleid.  

Op de hubs worden naast parkeren ook andere voorzieningen aangeboden, zoals een ‘pakjeswand’ waar mensen een pakketje kunnen afhalen. Voor de verdere ontwikkeling van het hub-netwerk heeft het OV-bureau een kwaliteitsprogramma ontwikkeld. Voor hubs is maatwerk nodig. Soms kan ook een kiosk bijvoorbeeld interessant zijn, maar dat geldt niet voor iedere plek.  

Ook Zwolle investeert in hubs 

In het werkbezoek aan Noordoost-Nederland deed de Mobiliteitsalliantie ook Zwolle aan. Ook daar spelen hubs een steeds belangrijkere rol in het mobiliteitsbeleid. Zowel in de binnenstad als in de diverse herontwikkelingsgebieden streeft de gemeente naar meer autoluwe zones en fietsstraten. Net als in steeds meer andere steden wordt het mobiliteitsbeleid gebruikt om de kwaliteit van de leefomgeving te verbeteren: meer ruimte voor voetgangers en fietsers en meer groen. Net als in Groningen en Drenthe, moeten de hubs daarbij extra andere voorzieningen gaan bieden, passend bij de principes van de ‘15-minutenstad: het uitgangspunt dat alle dagelijkse basisbehoeften binnen een kwartier lopen of fietsen van het huis te vinden zijn.  

Kennis en ervaring uit de praktijk 

Via werkbezoeken aan verschillende regio’s voedt de Mobiliteitsalliantie het herijkte Deltaplan met kennis en ervaring uit de praktijk. De afgelopen maanden bezocht de werkgroep Gebiedsgerichte mobiliteit Noordoost-Nederland ook Den Haag Zuidwest en een logistiek centrum in Zoetermeer. Een bezoek aan de provincie Zeeland staat nog op het wensenlijstje.