De Mobiliteitsalliantie is blij met de aangekondigde investering van in totaal 20 miljard euro om onder andere de infrastructuur verder te versterken. Dit kabinetsbesluit getuigt van moed en een duidelijke visie over het belang van mobiliteit voor onze economie, samenleving en aanpak van de huidige crisis. Voor de Mobiliteitsalliantie staat voorop dat de investeringen bijdragen aan de transitie naar een flexibeler vervoerssysteem waarbij de gebruiker centraal staat. Hiertoe is afgelopen jaar het Deltaplan Mobiliteit ontwikkeld inclusief investeringsagenda.
De bereikbaarheid en leefbaarheid van Nederland staan al jaren onder druk. In 2019 alleen al, is de filedruk met 17 procent gegroeid. Ook waarschuwen de openbaarvervoerders dat de grenzen van hun capaciteit over een aantal jaren in zicht komt. Door de coronacrisis is de vraag naar vervoer de afgelopen maanden echter flink gedaald. De verwachting is dat trends die tijdens de coronacrisis zijn ontstaan, zoals thuiswerken en meer spreiding van werk- en onderwijstijden, weliswaar doorzetten maar dat de vraag naar vervoer op termijn weer verder groeit. Nu al zit de intensiteit van het personenvervoer over de weg op hetzelfde niveau als begin dit jaar en zijn de fietspaden overvol. Ook het OV komt weer terug op het oude niveau. Als we niets doen komen bereikbaarheid, leefbaarheid, verduurzaming, economische groei en maatschappelijke participatie alsnog verder onder druk te staan. Om het tij te keren en de opgelopen achterstanden in te lopen, is een transitie nodig. Het kabinet zet hiertoe nu een belangrijke stap met het Groeifonds.
Breed investeren in integraal mobiliteitssysteem
Volgens de Mobiliteitsalliantie moet het uitgangspunt van de investeringen zijn om te bouwen aan een mobiliteitssysteem waarbij de flexibiliteit, bewegingsvrijheid en keuzevrijheid van de reiziger voorop staan. Afgelopen jaar is daarop het Deltaplan Mobiliteit gepresenteerd inclusief investeringsagenda. In deze agenda wordt ingezet op de aanpak van knelpunten in zowel het OV, op de weg, fiets en water als op investeringen in het digitaal en fysiek verbinden van vervoersmiddelen zoals Mobility as a Service (MaaS) en vervoershubs. Ook de komst van een systeem van betalen naar gebruik is cruciaal voor een goed werkend en eerlijk systeem.
Het kabinet heeft aangegeven met het Groeifonds oude keuzes los te laten en nieuwe richtingen te willen inslaan. Samenhang van de investeringen met andere opgaven zoals bijvoorbeeld innovatie, woningbouw, onderwijs en zorg staat daarbij voorop. Volgens de alliantiepartijen sluit deze visie aan op de voorstellen van de Mobiliteitsalliantie. Komende periode gaat de Mobiliteitsalliantie graag met de ‘Groeifondscommissie’ in gesprek over de keuzes van investeringen in mobiliteit.
Nu doorzetten
De mobiliteitsalliantie waarschuwt tegelijkertijd dat de groeistrategie ook kwetsbaar is door de volgende kabinetten medeverantwoordelijk te maken voor de uitvoering. Het Groeifonds is geen vrijbrief om af te zien van structurele ophoging van de IenW-begroting of te bezuinigen zoals de afgelopen 10 jaar juist wel is gebeurd. De Mobiliteitsalliantie roept ook het volgend kabinet op om deze investeringslijn door te zetten en structureel extra geld uit te trekken voor mobiliteit. 3 Miljard extra per jaar is nodig om Nederland bereikbaar te houden.