De Nederlandse bevolking groeit. Er wonen 17,98 miljoen mensen in ons land, meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in juli 2024. Die bevolking heeft een dak boven het hoofd nodig. Onder andere nieuwbouwprojecten moeten de druk op de woningmarkt verlichten. Bij zo’n project komt meer kijken dan alleen de bouw van huizen; er is aansluiting op bestaande wegen nodig en soms nieuwe ov-haltes. Bouwend Nederland, de grootste branchevereniging voor bouw- en infrabedrijven in Nederland, zet haar kennis in om te helpen bij het oplossen van mobiliteitsvraagstukken.

Er wonen nu ruim een miljoen meer mensen in Nederland dan 10 jaar geleden. Die flinke bevolkingsgroei zorgt voor een groot huizentekort. Extra woonruimte wordt op allerlei manieren gecreëerd. Zo gaan diverse gemeenten in gesprek met ouderen over het doorverhuizen van een eengezinswoning naar een kleinere woning, worden leegstaande kantoorgebouwen omgebouwd tot appartementen en zijn er tal van nieuwbouwprojecten. Bij elk initiatief is ook aandacht voor mobiliteit. Mensen moeten tenslotte kunnen reizen naar werk, familie, vrienden, sportvereniging of de huisarts. Bouwend Nederland draagt dagelijks een steentje bij aan mobiliteit.

Advies over zero-emissiezones

“We hebben 3 kerntaken”, vertelt Ruben Heezen, manager Beleid en Public Affairs bij Bouwend Nederland. “We houden ons bezig met de belangenbehartiging van onze leden, dienstverlening en brancheontwikkeling. Deze 3 thema’s kun je ook loslaten op mobiliteit.” De branchevereniging telt 4800 leden van BAM Nederland tot de aannemer op de hoek.

“Onze leden houden zich bijvoorbeeld bezig met bouw, infrastructuur, ziekenhuizen, scholen, huizen. Ze lopen tegen allerhande vraagstukken aan, ook op het gebied van mobiliteit. Wij helpen onze leden met uitdagingen zoals zero-emissiezones. Ook bieden we bijvoorbeeld kortingen op elektrische bedrijfsvoertuigen. Dit helpt bouwbedrijven om schoner en duurzamer te opereren.”

Contacten in de regio  

Ook belangenbehartiging is een belangrijke taak van Bouwend Nederland. De branchevereniging onderhoudt contact met overheden, opdrachtgevers en andere stakeholders om ervoor te zorgen dat de belangen van de bouwsector op hun radar staan.

Op het gebied van mobiliteit betekent dit onder andere dat Bouwend Nederland betrokken is bij het ontwikkelen van infrastructuurplannen en het adviseren van overheden over beleid en regelgeving met betrekking tot mobiliteit. “We zijn een sterk regionaal georganiseerde vereniging, hebben 5 kantoren en 30 afdelingen. Dat maakt dat wij goed in contact staan met bijvoorbeeld gemeentes, waterschappen, provincies en netbeheerders.”

Innovatie en duurzaamheid

Tot slot is er de brancheontwikkeling. De toekomst van mobiliteit in de bouwsector richt zich op innovatie en duurzaamheid. Bouwend Nederland is een van de oprichters van initiatieven zoals TKI Bouw en de Bouwcampus, waar innovaties worden ontwikkeld en opgeschaald. “Wij zijn de partij van de uitvoerende bouw. Wij vinden dat wij een stevige rol moeten nemen in schoon en emissieloos bouwen. Hierin werken we samen met eindgebruikers, opdrachtgevers en materiaalleveranciers.”

Bouwend Nederland houdt de ontwikkelingen goed in het oog. “Denk aan zware machines die (nog) niet zijn geëlektrificeerd. Collega’s gaan naar producenten en overleggen met collega’s in Europa of Nederland een proeftuin kan zijn om zo’n machine uit te testen.” De branchevereniging is ook scherp op de materialen die worden gebruikt bij bouwprojecten. “Voor ons is het belangrijk om te weten wat er in die materialen zit en wat de uitstoot was bij het maken van die materialen. En dan is er ook nog het transport naar de bouwlocatie: hoe zwaar was die vrachtwagen beladen en wat stootte ‘ie uit? Dat heeft allemaal effect op de totale uitstoot bij het bouwen van een weg, brug of woning.”

Mobiliteit belangrijk vanaf start nieuwbouwproject

Bij de ontwikkeling van nieuwbouwprojecten speelt mobiliteit een belangrijke rol vanaf de allereerste fase. Van het wijzigen van bestemmingsplannen tot het aanvragen van bouwvergunningen, mobiliteit en infrastructuur zijn altijd cruciale overwegingen. Gemeenten stellen eisen aan de ontsluiting en infrastructuur van nieuwbouwlocaties, en ontwikkelaars moeten extra investeringen incalculeren voor deze voorzieningen.

Heezen legt uit dat er een groot verschil zit tussen binnenstedelijk en buitenstedelijk bouwen. “Wordt er in een stedelijk gebied gebouwd, dan zijn er meer ov-voorzieningen en fietspaden. Bij ontwikkelingen in de stad wordt gedacht dat de auto minder wordt gebruikt. Dat zie je terug in parkeernormen.” Buiten stedelijke gebieden ligt dat anders: “OV voorzieningen zijn daar minder. Parkeervoorzieningen zijn binnen- en buitenstedelijk een belangrijk aandachtspunt. Een gemeente kan bijvoorbeeld een eis stellen van 2 parkeerplaatsen per woning. Dat betekent dat de ontwikkelaar meer ruimte moet incalculeren voor parkeerplaatsen en vierkante meters zijn duur zeker in de stad.”

Daarnaast zijn er toerekenbare en ontoerekenbare kosten voor infra, legt Heezen uit. “De aansluiting van een nieuwe straat of nieuw gebouw op een gemeentelijke weg is toerekenbaar, die kosten worden opgesplitst tussen de ontwikkelaar en de gemeente. Bij een grootschalige gebiedsontwikkeling is het misschien wel nodig om een snelweg te verbreden of een spoorlijn door te trekken. Díe kosten kun je niet toerekenen aan een woning, dat kost dus flink meer geld tegelijkertijd is het wel nodig om zo’n woningbouwproject van de grond te krijgen.”

Bouwend Nederland en de Mobiliteitsalliantie

Een deel van de kerntaken van Bouwend Nederland komt overeen met de activiteiten van de Mobiliteitsalliantie, waar de brancheorganisatie lid van is. Belangenbehartiging, kennis inbrengen om beleid en uitvoering te verbeteren, samenwerken met stakeholders en duurzaamheid zijn voor beide organisaties belangrijke thema’s.

“Ook liggen we op een lijn met de Mobiliteitsalliantie over de toekomst van infrastructuur. We moeten wat er nu is aan infrastructuur op peil houden en investeren in onderhoud. Daarnaast blijft nieuwe aanleg nodig met het oog op de toenemende mobiliteitsbehoefte van mensen. Onder andere in het geval van nieuwbouwprojecten”, vertelt Heezen.

Bouwsector draagt steentje bij

Mobiliteit is dus een integraal onderdeel van de planning en uitvoering van nieuwbouwprojecten. Bouwend Nederland speelt een cruciale rol in het belichten én oplossen van mobiliteitsvraagstukken door belangenbehartiging, dienstverlening en het bevorderen van innovaties. Door nauwe samenwerking met overheden en andere stakeholders zorgt de branchevereniging ervoor dat de bouwsector kan blijven bijdragen aan de ontwikkeling van duurzame, toekomstbestendige en goed ontsloten woonomgevingen.